Hər hansı bir mənzil alıcının arzusu hər bir ailə üzvünün mümkün qədər rahat hiss edəcəyi harmonik və funksional bir məkandır.
Funksionallıq, Rasionallıq və Zonalaşdırma – düzgün layihələndirmənin üç əsas prinsipidir.
Rasionallıq –bir mənzilin sahəsinin mətbəx, qonaq otağı, yataq otağı, koridorun funksional zonaların arasında insanların yaşadıqları şəkildə bölüşdürülməsi deməkdir.
Düzgün planlaşdırılan mənzillərdə, hər bir otağın sahəsi sakinin ehtiyaclarını ödəmək üçün diqqətlə seçilir: yetərsiz boşluq narahatçılıq, həddən artıq boşluq isə maliyyə xərclərini artırır. Buna görə biz abstrakt otaqları və metrləri düşünmürük, ancaq hər bir ailə üzvünə yataq otağında, qonaq otağında, mətbəxdə lazım olan yerləri düşünülməlidir.
Funksionallıq
Ideal bir mənzildə boş, faydasız, həll edilməmiş boşluqlar olmamalıdır. Mənzillərin hər küncündə müəyyən bir funksiya yerinə yetirilir: istirahət yeri, əşyalar saxlanılması, əyləncələr. Planlaşdırılma daha diqqətlə nəzərdən keçirildikdə,o gədər də yaşayış sahəsini təchiz etmək asan olar və daha çox planlaşdırma qərarları tətbiq oluna bilər.
Zonalaşdırma
Mənzillərin planlaşdırılması , mənzilə girdikdən sonra şəxsin əvvəl qəbul zonasında(zalda, dəhlizdə) özünü tapdıqdan sonra mətbəxə, oradan yemək otağına keçir. Qonaqların varlığı həmişə tələb olunmadığı ev sahibinə məxsus hissəsi bir az uzaqda olmalıdır. Belə bir planlaşdırmada, mətbəx və yemək otağı mənzilin xüsusi yarısı ilə qonaq sahəsi arasındakı əlaqələndirən bəndə çevrilir. Yataq otağı mənzilin ən uzaq hissəsində yerləşdirilməlidir, uşaq yataq otağı isə bir qayda olaraq ən sakit və işıqlı otağa yerləşdirilirməlidir
Yaşayış binasının yaxşı planlaşdırılmış bir mənzil adətən aşağıdakı zonalara bölünür:
- Qonaq - mətbəx, qonaq otağı, yeməkxana
- Şəxsi - yataq otağı, vanna otağı
- Xüsusi otaqlar- şəxsi otaq, soyunma otağı,əgər yaşayış sahəsi imkan verirsə
Mənzil sahəsi
Planlaşdırmanın ən mühüm parametri-yaşayış məkanının ölçüsüdür. Bir mənzili almadan əvvəl, orada yaşayacaq hər bir şəxs üçün neçə kvadrat metr lazım olacağını obyektiv şəkildə qiymətləndirilməlidir. İdeal olaraq, ailənin üzvlərinin yaşını, cinsini, ehtiyaclarını, həyat tərzi və xarakterini, ailənin genişləndirilməsini nəzərə almaq yaxşı olardı. Evdə tez-tez qonaqlar varsa, müvafiq zonalar tələb olunacaq və iş adamları ayrı bir sakit otağa ehtiyac ola bilər. İstirahət və hobbi üçün bir yer təmin etmək vacibdir.
Ən çox insanın bəyəndikləri optimal planlaşdırma:
12 kv/m geniş mətbəx və ya 20 kv/m mətbəx ilə qonaq otağı birləşməsi
bir neçə tərəfdən görünüşü olan, daha yaxşı işıqlandırma üçün geniş pəncərələr;
əşya saxlama yeri və ya soyunma otağının olması;
eyvanın mövcud olmasını özünə daxil edir.
Məkanın nisbətləri
Ən rahat və konforlu mənzillərin yaradılması otaqlar arasında lazımi nisbətləri nəzərə almadan düşünülə bilməz. Optimal otaq 4:3 aspekt nisbəti ilə bir kvadrat və ya düzbucaqlı olmalıdır. Uzunsov otaqlarda rahat yaşayış sahəsi yaratmaq problemlidir.
Mükəmməl mənzil planlaşdırılması lazımsız dəhlizlərinin və keçid olmadan zonalarının qısa rahat bağlantısıdır. Otaqlara girişlərin mümkün qədər dəhlizdən etmək yaxşıdır. Qapılar açılıb bağlanma zamanı öz aralarındakı azad hərəkətə müdaxilə etməməlidir. Məkanın görüntüsünə gəldikdə, oyuq, arakəsmə və digər elementlərin hündürlüyü və sahəsi nisbətən vacibdir.
Düzgün işıqlandırma
Axşam saatlarında pəncərədən mənzərəli bir gün batışı görüldüyündə və günortadan sonra günəş uşaq yataq otağını işıqlandırması xoşdur. Buna görə mənzil seçərkən, bir çox insanlar binaların ışıq nöqtələrinə necə yönəldildiyinə diqqət yetirirlər. Çox vaxtı mənzillərdə işıqlıq olan iki hətta üç tərəflərə pəncərə çıxır.
İşığın çoxluğunu sevənlər üçün, iki tərəfin "qərb-şərq" oxunda yerləşən mənzil uyğun olacaq və bu halda mənzildə bütün günü işıqlıq olacaq. Eyni zamanda qonaq və uşaq yataq otağlarını üstün tutaraq, cənub tərəfində yerləşməsi məsləhətdir.